You are currently viewing Jak przezwyciężyć brak zaangażowania uczniów w tradycyjnej edukacji?

Jak przezwyciężyć brak zaangażowania uczniów w tradycyjnej edukacji?

Wyobraźmy sobie małe dzieci w szkole podstawowej: zachwycają się szkołą, bez pytania opowiadają o tym czego się nauczyły i czego doświadczyły, są dumne, że w końcu są uczniami, a co więcej, są bardzo zmotywowane (Broussard i Garrison, 2009). Kiedy jednak myśli się o szkole średniej, ogólne postrzeganie jest zazwyczaj zupełnie inne: wydaje się, że motywacji jest mniej, szkoła jest postrzegana jako nudna i denerwująca, a jedyną dostrzeganą korzyścią są spotkania towarzyskie z przyjaciółmi. Oczywiście zawsze są jakieś wyjątki od tej tendencji, ale ogólnie można założyć, że dotyczy to większości uczniów (Yeung i in., 2011).

Szukając możliwych wyjaśnień takiej postawy, pojawiają się następujące argumenty: uczniowie osiągnęli wiek dojrzewania (Hung, 2014), są stale rozproszeni, nie zdają sobie sprawy jak ważna jest edukacja dla nich samych i ich przyszłości (Chow i Yong, 2013). Ale czy rzeczywiście jest to takie proste? A może powinniśmy zadać sobie zupełnie inne pytania i zbadać dlaczego w obecnym systemie edukacji uczniowie są mniej zmotywowani i brakuje im entuzjazmu?

Być może największy problem leży w ogólnym podejściu polegającym na obwinianiu dzieci lub dostępności zasobów za to, dlaczego obecny system edukacji w niektórych miejscach się załamuje. Zamiast tego powinniśmy uznać, że największym i najważniejszym zasobem szkół są sami uczniowie. Edukacja powinna mieć na celu jak najlepsze przygotowanie dzieci do ich przyszłego życia i właśnie dlatego powinniśmy choć raz zmienić naszą perspektywę i zadać sobie pytanie, dlaczego uczniowie nie są zmotywowani. 

Kanadyjski nauczyciel Scott Herbert zapytał kiedyś swoich uczniów dlaczego nudzą się na lekcjach. Argumenty uczniów można streścić w następujących punktach: szkoła ich nudzi, jest monotonna, nie widzą powodu, dla którego w ogóle mają się uczyć konkretnych treści. Czują, że decyzje podejmowane są ponad ich głowami i że nie mają miejsca na rozwój osobisty. Dlatego chcą, aby pozwolono im na większą aktywność i kreatywność oraz na wnoszenie wkładu w postaci własnych umiejętności, zamiast tylko znosić frontalne nauczanie (Herbert, 2018).

Widać dość wyraźnie, że zaangażowanie uczniów w zakresie edukacji nie jest tak duże, ale wynika to głównie z samej metody nauczania, a nie z ogólnego braku zainteresowania. Z tego powodu powinna nastąpić zasadnicza zmiana w sposobie nauczania. Musimy przezwyciężyć nauczanie frontowe, w którym nauczyciel monotonnie wykłada uczniom treści, które uczniowie uważają w zasadzie niepotrzebne. Zamiast tego powinniśmy zachęcać uczniów do większej samodzielności, przekazywać treści edukacyjne w alternatywny sposób i w ten sposób odzyskać zaangażowanie uczniów. 

W tym kontekście grywalizacja może być pomocnym podejściem. Mówiąc najprościej, grywalizacja ma na celu wprowadzenie podstawowych zasad gry do środowiska, które nie jest grą. Środowisko szkolne może być doskonałym miejscem do wykorzystania tej metody przekazywania treści: uczniowie są zachęcani za pomocą technik opartych na grach aby utrzymać motywację i zobaczyć znaczenie dla siebie. Wielu młodych ludzi jest przyzwyczajonych do gier takich jak gry wideo. Dzięki temu nie czują, że wypełniają obowiązki szkolne, ale raczej cieszą się rozrywką pełną zabawy.

Logopyscom od dłuższego czasu pracuje nad tematyką grywalizacji i ma już spore doświadczenie z tą wartościową metodologią nauczania. Także teraz pracuje nad różnymi grywalizacyjnymi projektami. Jednym z nich, który można w tym miejscu szczególnie wyróżnić jest GDL (Gamification of Digital Learning – grywalizacja w nauczaniu online). Projekt ma na celu zapoznanie nauczycieli szkół średnich z teoretycznymi podstawami grywalizacji i dostarczyć im informacji jak przekształcić swoje pomysły w narzędzia oparte na grach, a tym samym uczynić treści bardziej przystępnymi dla uczniów. Ponadto zachęca się do stosowania kreatywnych i autonomicznych metod pracy oraz wsparcia umiejętności cyfrowych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o wdrażaniu grywalizacji w nauczaniu, możesz zajrzeć do „Kompendium metod grywalizacji w nauczaniu cyfrowym”


  • Broussard, S. C. and Garrison, M. E. B. (2009). The Relationship Between Classroom Motivation and Academic Achievement in Elementary-School-Aged Children. Family and Consumer Sciences Research Journal, 33(2), pp. 106-120
  • Chow, S. J. and Yong, B. C. S. (2013). Secondary School Students’ Motivation and Achievement in Combined Science. US-China Education Review B, 3(4), pp. 213-228
  • Herbert, S. (2018). The Power of Gamification in Education. Available at: https://www.ted.com/talks/scott_hebert_the_power_of_gamification_in_education
  • Hung, C. Y. (2014). The Crisis of Disengagement: A Discussion on Motivation Change and Maintenance Across the Primary-Secondary School Transition. Multidisciplinary Journal of Educational Research, 4(1), pp. 70-100. doi:10.4471/remie.2014.01
  • Yeung, A.S., Lau, S. and Nie, Y. (2011). Primary and secondary students’ motivation in learning English: Grade and gender differences. Contemporary Educational Psychology, 36(1), pp. 246-256. doi:10.1016/j.cedpsych.2011.03.001